Bij het invoeren van Agile is aandacht voor menselijke factoren belangrijk om Agile succesvol toe te passen. Bijvoorbeeld om tot agile project teams te komen, waarin professionals effectief samenwerken. Agile methoden zoals Scrum en XP beschrijven de practices om Agile te werken, maar geven maar beperkt informatie over hoe je medewerkers kunt begeleiden bij de implementatie van Agile. Om Agile te implementeren is meer nodig dan alleen de Agile methode zelf.
Menselijke Factoren in Agile
In een gezamenlijke Open Space van Agile Overheid en het Agile Consortium over Agile bij de Overheid heb ik van gedachten gewisseld over menselijke factoren bij de invoering van Agile, met extra aandacht voor de verschillen tussen het bedrijfsleven en de overheid. Al discussierend in ons groepje kwamen een aantal factoren naar boven, zoals openheid, vertrouwen, moed en lef, leiderschap, samenwerking, feedback, gezamenlijke verantwoordelijkheid, ontwikkelen, en de balans tussen individu’s en het team. Deze factoren zijn cruciaal om Agile te laten slagen; zowel voor de overheid als voor het bedrijfsleven.
Mijn ervaring is dat, om Agile effectiever in te voeren, aandacht nodig is voor teamworking, stimuleren van samenwerking en verminderen van de eilandcultuur, feedback en continue verbetering. Deze blog gaat over teamworking en samenwerking, en beschrijf hoe je er aandacht aan kunt besteden bij de invoering van agile.
Teamworking en Samenwerking
In Agile staan teams centraal. In de planning game bespreekt het team de functionaliteit die de klant nodig heeft en maakt afspraken over wat en hoe die geleverd gaat worden. In de stand-up geven de teamleden aan wat ze gedaan hebben, wat ze gaan doen en welke hindernissen (impediments) ze zien. Met de sprint review laat het team het product aan de klant zien. En in de agile retrospective kijkt het team wat goed gaat en wat er beter kan. Agile draait om het team en om succesvol te zijn met Agile is teamworking essentieel.
Een Agile team bestaat uit mensen. Professionals die ieder vanuit hun eigen kennis en vaardigheden een bijdrage leveren aan het (team)resultaat. Agile teams verwachten van de medewerkers een open, betrokken houding en samenwerking. Wat levert dat op voor de individuele medewerker? Is zijn/haar bijdrage nog wel zichtbaar of telt alleen het team nog. Kies je voor de professional, of voor het team? Dat is een dilemma waar veel teams en medewerkers mee worstelen.
Ik zie vaak dat bij de implementatie van Agile alle aandacht uitgaat naar het team. De teams worden samengesteld en medewerkers toegewezen aan een team. Het werk wordt verdeeld over de teams. De aansturing van de teams wordt ingeregeld, met hun verantwoordelijkheden en rapportages. Maar om succesvol te zijn met Agile, is wat er in de teams gebeurt, de “teamworking” zeker zo belangrijk als de teams zelf. En dat krijgt vaak onvoldoende aandacht.
Teamworking begint met samenwerking. Voor een goede samenwerking is het belangrijk dat de medewerkers elkaar kennen. Daar moet tijd en ruimte voor zijn en gelegenheden. Een Agile coach kan teams daarbij helpen, b.v. door een sessie waarin teamleden zich aan elkaar voorstellen, inzichtelijk maken van de teamkennis en –ervaring, het stimuleren van samenwerking, en ook door Agile games. Mijn ervaring is dat games een prima hulpmiddel zijn om samenwerking te vergroten. Een game maakt mensen enthousiast, open, en stimuleert ze om het beste van zichzelf te geven om te winnen. Agile games zijn dus niet alleen een manier om agile te leren, maar ook (en juist) om teamworking te stimuleren en medewerkers vaardiger te maken in het samenwerken.
Het werken in een team heeft ook voordelen voor een medewerker. Teamleden helpen elkaar en staan elkaar bij, en kunnen op elkaar terugvallen als er onverwacht problemen zijn. Ze kunnen elkaar coachen, waardoor een medewerker nieuwe dingen leert van een collega. Feedback van teamleden helpt een medewerker om efficiënter en effectiever te werken. Binnen het team bouwen mensen een relatie op, en ontstaat vertrouwen, waardoor de drempel lager wordt om elkaar feedback te geven.
Leren samenwerken, hoe pak je het aan?
Het invoeren van teamworking en verbeteren van de samenwerking blijkt in de praktijk soms lastig. Een mogelijke aanpak is met een veranderprogramma, maar hoe doe je dat dan is vaak de vraag? Met name grotere veranderprogramma’s brengen helaas vaak niet het succes wat men ervan verwacht. Communicatievaardigheden zijn cruciaal bij verandering, maar wat nou als de verandering juist tot doel heeft om beter samen te gaan werken en effectiever te communiceren? Mijn ervaring is dat continue veranderen in kleine stapjes vaak het beste werkt: Beginnen met een eerste aanpassing in de manier waarop gewerkt wordt, reflecteren, en daarna de volgende stap zetten. Veranderen doe je door te leren! Een alternatieve aanpak is om te veranderen vanuit sterktes, maak gebruik van kennis en vaardigheden die je medewerkers al hebben om te veranderen. Betrek je medewerkers bij de verandering, bv. met een open space. Een laatste tip: Hou tijdens een verandertraject vinger aan de pols, en pas op voor de valkuilen!
Als menselijke factoren voldoende aandacht krijgen bij de invoering van Agile dan wordt de kans op slagen groter. Teamworking en samenwerking dragen bij aan de resultaten van agile.
