De zeilboot is een eenvoudige maar krachtige retrospective oefening. Met een kapitein erbij kun je de persoonlijke trots van teamleden visualiseren. Een gastblog van Pieter van der Woude waarin hij zijn ervaringen met de zeilboot retrospective oefening deelt.
Zeilboot
Na de workshop van Ben Linders heb ik nagenoeg alle retrospective oefeningen uit het boek: “Waardevolle Agile Retrospectives” toegepast bij een evaluatie. Welke oefening is inzet hangt af van de volwassenheid van het team en wat er speelt in het team.
Het mooie van de zeilboot oefening is het visuele. Het maakt iets los bij de facilitator en bij het team. Als de linkerhelft en de rechterhelft van de hersenen gaan samenwerken, ontstaat er iets moois.
De zeilboot oefening heeft mij als facilitator geïnspireerd tot het toevoegen van: De Kapitein.
Voor diegene die geen kennis hebben van deze oefening een korte samenvatting.
- Teken op een flap of op een whiteboard:
- Een zeilboot, een anker aan de zeilboot, rotsen, wolken & wind, een (idylisch) eiland.
- Leg het team de betekenis uit van de figuren:
- het eiland symboliseert het te bereiken doel
- de wolken & wind zijn de positieve zaken die zorgen voor een voorspoedige reis
- de rotsen zijn de problemen die je ziet opdoemen
- het anker staat symbool voor alle belemmeringen die je ervaart
- De teamleden gaan individueel op een post-its alle 4 figuren benoemen met een beperkt aantal concrete voorbeelden.
- Vervolgens hangen ze de post-its op en geven een toelichting, waarbij andere teamleden om verduidelijking mogen vragen.
- Ook hier gaat het om de dialoog die ontstaat.
Voor meer informatie zie Retrospective Oefeningen: Zeilboot en 1-woord.
Kapitein
Toen het team al enkele sprints achter de rug had, heb ik deze oefening gedaan en uitgebreid met: De Kapitein.
De Kapitein heb ik prominent staande getekend op de zeilboot.
Aan de teamleden heb ik:
- de vraag gesteld: Waar ben JIJ trots op wat je hebt gedaan de afgelopen sprint.
- gevraagd dit ook op een post-its te schrijven, op te plakken bij de Kapitein en toe te lichten.
Waarom heb ik dit element toegevoegd?
Ik constateerde dat het team goed samenwerkte, men zich veilig voelde en dat de stories goed en tijdig werden afgerond. Wat ik miste was een stukje persoonlijke trots. De teamleden spraken vooral in de vorm van WIJ of ONS.
Ik wilde ze uitdagen tot meer zelfreflectie, te beginnen bij de positieve punten. Die waren er volop, dus laat dat gewoon zien. In mijn ogen werd het tijd om meer kwetsbaar gedrag te vertonen. Ik ben ervan overtuigd dat het team baat heeft bij teamleden die zich kwetsbaar opstellen. Het zorgt voor binding op een dieper niveau en opent de weg naar een echte dialoog.
De facilitator dient er scherp op zijn dat de teamleden ook echt voor zich zelf spreken en niet ‘onbewust’ weer een teamsucces benoemen.
Ik bespeurde bij een aantal teamleden wel een drempel waar men over heen moest stappen.
Terugblikkend vond het team die retrospective erg waardevol. Naar mij zelf kijkend ben ik trots op het feit dat ik die retrospective oefening heb uitgebreid en gewoon heb gedaan!
Leren is doen en doen is leren.
Deze gastblog is geschreven door Pieter van der Woude, Adviseur, business analist, en Informatie Analist bij het RDW in Veendam.
Je eigen retrospective oefening
Dank je wel Pieter voor het delen van je ervaringen met de zeilboot. Jouw kapitein is een waardevolle uitbreiding waarmee de samenwerking in teams versterkt kan worden!
Visualiseren is een krachtige techniek. Als dingen zichtbaar zijn dan kun je ze bespreken en aanpakken.
Een variant die ik in retrospectives gebruik is kernkwaliteiten (Core Qualities in Engels). Met deze techniek krijgen teamleden inzicht in de persoonlijke sterktes van zichzelf en elkaar. Leuk detail is dat ik kernkwaliteiten oefening gedaan heb met het team dat de Nederlandse vertaling — Waardevolle Agile Retrospectives gemaakt heeft.
Er bestaan volop oefeningen waarmee je sterktes, dingen die goed gaan, kunt benutten om te verbeteren:
- Met complimenten geef je positieve energie, een stimulans om door te gaan.
- In veranderen vanuit je sterktes pas ik oplossingsgericht werken toe: meer doen wat goed gaat.
- Neger je zwaktes, omtwikkel je sterktes is mijn advies voor effectief verbeteren.
- Het vlindermodel uit cruciale dialogen verbindt communicatie met waardering om oplossingen voor problemen te zoeken.
Deze oefening, de zeilboot met kapitein, is een mooie toevoeging! Uiteraard staat ie ook in de retrospective exercises toolbox :-).
Hoe gebruik jij de zeilboot oefening in je retrospectives?
