Mensen zijn soms bang om fouten te maken. Ze doen dingen om te voorkomen dat het fout kan gaan en nemen geen risico’s. En als het dan toch fout gaat dan wordt daar niet over gepraat. Maar is het wel zo erg als er een keer iets fout gaat? Als het fout kan gaan, laat dat dan maar zo snel mogelijk gebeuren, want dan kun je er van leren. Creëer een cultuur waarin falen mag, samen op weg naar minder fouten!
Waar ben je bang voor?
Stel dat het mis gaat, wat dan? Wat is het ergste wat er kan gebeuren? Ok, er zijn situaties die je absoluut wilt voorkomen (bv als het gaat om mensenlevens), maar heel vaak is het helemaal niet zo erg als er iets een keer mis gaat. En is het simpel en snel op te lossen. We lijden nog steeds het meeste van het lijden dat we vrezen, en dat hoeft niet.
Ook maken we het erger, door mensen de schuld te geven van fouten. Vaak ook als afleidingsmanouvre, want zeg nu eerlijk: wie maakt er nu geen fouten? Een cultuur waarin je fouten mag maken, waarin je eerlijk mag zeggen dat het fout kan gaan, dat je iets niet zeker weet, is vaak veel effectiever. In zo’n cultuur is het ook makkelijker om de ervaring en sterktes van medewerkers te benutten om samen een oplossing te vinden. Stop met elkaar de schuld geven, start met samenwerken!
Faal snel! (fail fast)
Als het mis gaat, dan wil je dat snel weten. Je versplilt minder tijd en geld, en je leert sneller. Gedoe komt er toch, dus laat het maar nu gebeuren, en niet pas over een paar weken. Daarom adviseer ik mensen om risico’s zo snel mogelijk te “testen”. Dat kan door (bv met Agile) een eerste versie van een product te ontwikkelen en klanten om feedback te vragen. Of door in een samenwerkingsverband issues die kunnen gaan spelen al aan het begin bespreekbaar te maken, en te kijken of er breekpunten zijn.
Een nieuwe manier van werken kun je weken over praten, maar vaak is het effectiever om het gewoon te gaan doen, en regelmatig te evalueren (bv met retrospectives) hoe het gaat. En gaat het goed, dan heb je een mooi voorbeeld hoe dat het kan werken, waar je zelf en anderen van kunnen leren.
Kijk en luister!
Vaak zijn er aan het begin van het project al signalen dat er iets niet goed gaat. Uitstellen of negeren werkt averrechts, je wilt immers snel falen en de problemen aanpakken. Dit vraagt wel dat je oplet, als je goed kijkt, zie je meer. En dat je mensen waardeert als ze mogelijke problemen signaleren, don’t shoot the messenger!
Een aanpak waarin kort cyclisch verbeteren mbv observe and change centraal staat kan heel effectief zijn. Mensen leren om beter te luisteren, signalen te zien en te benoemen, en samen continue beter te worden.
Leer van het falen!
Dat het een keer mis gaat, ok. Maar het mag niet steeds op dezelfde manier mis gaan (dat heet insanity: Doing same things, expecting different results). Door bv een Root Cause Analysis kun je vergelijkbare fouten in de toekomst voorkomen. Er zijn volop manieren om retrospective te doen, waarin je terugkijkt wat er gebeurd is, en acties afspreken. Denk ook aan zelforganisatie of open spaces, waarbij medewerkers hun werkwijze continue aanpassen om beter te worden.
Een positieve aanpak zoals beschreven in oplossingsgericht werken helpt om te veranderen vanuit je sterktes. Hetzelfde zie je ook in lean, wat je kunt gebruiken om verspillingen te herkennen en aan te pakken. Er zijn zoveel goede manieren om van fouten te leren, dat het mij verbaast dat er nog mensen zijn die dit soort kansen laten schieten. Benut je mensen en hun sterktes!
Op weg naar minder fouten
Falen is essentieel in een lerende organisatie, vallen en opstaan moet je niet willen voorkomen. Van fouten kun je leren, en een mens leert vaak nog het beste door te beleven, uit eigen ervaringen. Doen dus!
